Topic outline

  • General

  • Μελέτη Κινήτρων Για Παρακολούθηση Προγραμμάτων Εκπαίδευσης Από Ενηλίκους

  • Τεχνικές Εκπαίδευσης Ενηλίκων

    Βασικά Χαρακτηριστικά Ενηλίκων Που Συμμετέχουν σε Εκπαιδευτικά Προγράμματα

    Έχει διαπιστωθεί από προηγούμενες έρευνες ότι οι ενήλικοι που σκοπεύουν να θα παρακολουθήσουν εκπαιδευτικά προγράμματα διαθέτουν ad hoc κάποια από τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

    • έχουν συγκεκριμένους στόχους και προσδοκίες από τη συμμετοχή τους στα προγράμματα,
    • ο χρόνος τους, τόσο για μελέτη του υλικού όσο και την παρακολούθηση προγραμμάτων, είναι εξαιρετικά περιορισμένος,
    • αναζητούν προφανή χρησιμότητα από την εκπαιδευτική δραστηριότητα για την προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξή τους, πολλές φορές, μάλιστα, για την επίλυση (άμεσων) προβλημάτων που αντιμετωπίζουν,
    • προτιμούν εκπαιδευτικές τεχνικές που αναγνωρίζουν την ενηλικιότητά τους και προωθούν την ενεργό συμμετοχή τους,
    • προτιμούν δομημένο εκπαιδευτικό υλικό αναφοράς (π.χ. φωτοτυπίες και σημειώσεις με βασικές γνώσεις), ενώ, επίσης, ένα σημαντικό ποσοστό εκδηλώνει την προτίμησή του και για περισσότερο αλληλεπιδραστικά μέσα και υλικό (π.χ. οπτικοακουστικό).

    • Τεχνική "Ερωτήσεις - Απαντήσεις" Lesson

      Ονομάζεται και μαιευτική τεχνική καθόσον, όπως εξηγεί ο Κόκκος (1998: σελ. 210), η μετάβαση προς τη γνώση γίνεται μέσω ερωταποκρίσεων. Ο εκπαιδευτής, συνήθως, θέτει τις ερωτήσεις ή ενθαρρύνει τους εκπαιδευόμενους να υποβάλλουν ερωτήσεις. Η τεχνική αυτή μπορεί να συνδυαστεί αποτελεσματικά με την τεχνική της εισήγησης ή την άσκηση, μεγιστοποιώντας την αποτελεσματικότητά τους. Ο Jaques (2001: 169-179) αναφέρεται στις διάφορες εναλλακτικές μορφές που μπορεί να έχει η τεχνική αυτή, όπως καθοδηγούμενη συζήτηση, σταδιακή συζήτηση, συνειρμική ή ελεύθερη συζήτηση, ομαδική συζήτηση κυκλικής διάταξης, ταυτόχρονη συζήτηση σε δυάδες, εναλλάξ ομιλία διάρκειας 3 λεπτών, συζήτηση σε προοδευτικά αναπτυσσόμενες ομάδες (χιονοστιβάδες), συζήτηση με διάταξη «μέσα κύκλος – έξω κύκλος», δι-ομαδική συζήτηση κλπ.


    • Τεχνική "Διάλογος" Lesson

      Πρόκειται για ενεργητική τεχνική στο πλαίσιο της οποίας τα μέλη της εκπαιδευτικής ομάδας είτε διερευνούν ένα άγνωστο σχετικά θέμα µέσω ερωτήσεων και επεξηγήσεων, είτε ανταλλάσσουν απόψεις γύρω από ένα θέμα ή πρόβλημα.

      Στόχος είναι να αναδειχθούν εναλλακτικές λύσεις ή να εξαχθούν συμπεράσματα. Ο διάλογος διεξάγεται είτε στην ολομέλεια της εκπαιδευτικής ομάδας είτε σε ομάδες ή ακόμα μεταξύ του εκπαιδευτή και μεμονωμένων εκπαιδευομένων. Συντονίζεται από τον εκπαιδευτή. 

      Ως τεχνική, είναι συγγενική με εκείνη των ερωτήσεων – απαντήσεων. Κοινό χαρακτηριστικό τους είναι ότι και οι δύο τεχνικές επιδιώκουν να προκύψει η μάθηση μέσω του διαλόγου εκπαιδευτή – εκπαιδευομένων και των εκπαιδευομένων μεταξύ τους. 

      Η διαφορά τους, εξάλλου, έγκειται στο γεγονός ότι με την τεχνική των ερωτήσεων- απαντήσεων διερευνάται το ζήτημα λιγότερο συστηματικά, ο αριθμός των ερωτήσεων που διατυπώνονται είναι περιορισμένος, ενώ δεν απαιτείται προετοιμασία από τον εκπαιδευτή. 

      Αντίθετα, στην περίπτωση του διαλόγου, για να επιτευχθούν οι επιδιωκόμενοι εκπαιδευτικοί στόχοι, απαιτείται ο εκπαιδευτής να προσχεδιάσει μια σειρά ερωτήσεων που με λογική και χρονική αλληλουχία θα οδηγήσουν σταδιακά στη διερεύνηση του θέματος σε βάθος.


    • Τεχνική "Καταιγισμός Ιδεών (brainstorming)" Lesson

      Η συγκεκριμένη εκπαιδευτική τεχνική επιδιώκει τη συγκέντρωση ιδεών των εκπαιδευομένων οι οποίοι αναπτύσσουν ελεύθερα και αυθόρμητα τον προβληματισμό τους για ένα θέμα διερευνώντας το όσο το δυνατόν εκτενέστερα και σφαιρικότερα.

      Τα βήματα της διαδικασίας έχουν ως εξής:

      • Ο εκπαιδευτής θέτει το ζήτημα ή την ερώτηση.
      • Στη συνέχεια, ζητά από τους συμμετέχοντες να προτείνουν ατομικά όσες περισσότερες ιδέες μπορούν.
      • Τους παρακινεί να διατυπώσουν τις ιδέες τους με μορφή «καταιγισμού», αυθόρμητα,

      με όσο το δυνατόν ταχύ ρυθμό, έστω και αν δεν γνωρίζουν το θέμα, συμβάλλοντας έτσι στην εξέταση του θέματος με τρόπο δημιουργικό, ακόμα κι αν η ιδέα δεν είναι ρεαλιστική.


    • Τεχνική "Εργασία σε Ομάδες" Lesson

      Η εργασία σε ομάδες περιγράφεται σαν εκείνη την εκπαιδευτική τεχνική στο πλαίσιο της οποίας οι εκπαιδευόμενοι χωρίζονται σε ομάδες, για να συζητήσουν ένα θέμα ή να λύσουν κάποιο πρόβλημα. Με την ολοκλήρωση του έργου της ομάδας, εκπρόσωπος της κάθε υποομάδας που σχηματίστηκε ανακοινώνει στην ολομέλεια το αποτέλεσμα της εργασίας, ο δε εκπαιδευτής συντονίζει τη συζήτηση που επακολουθεί μεταξύ των ομάδων. 

      Τέλος, προβαίνει σε σύνθεση και σχολιασμό, συνδέοντας την εργασία με τους εκπαιδευτικούς στόχους που η τεχνική αυτή επεδίωξε να υποστηρίξει.


  • Εργαλεία Συγγραφής